فرصت‌ مناطق آزاد برای سرمایه‌گذاران خارجی چیست؟

تحولات سیاسی و خوشبینی نسبت به کاهش یا رفع تحریم‌ها در ماه‌های آینده، امید‌ها به افزایش جذب سرمایه‌گذاری خارجی را افزایش داده و در این میان، نقش مناطق آزاد به عنوان مهم‌ترین مقصد سرمایه‌گذاران خارجی اهمیت بسیاری دارد.

جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، یکی از راهکار‌های دستیابی به اهدافی مانند رشد اقتصادی و نیز اشتغال‌زایی است که از دو مسیر انتقال سرمایه در قالب منابع مالی و نیز انتقال دانش فنی و فناوری می‌تواند اقتصاد داخلی کشور‌ها را بهبود دهد.

در حالی که با وجود همه‌گیری کرونا، جذب سرمایه‌گذاری خارجی در جهان بر اساس گزارش آنکتاد در سال گذشته میلادی کاهش ۴۲ درصدی داشته، اما تجربه چین در افزایش جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در چنین شرایطی قابل توجه است.

با وجود اینکه همه‌گیری کرونا از چین آغاز شد و تا کنون اقتصاد کشور‌های مختلف و اقتصاد جهان، از آثار منفی آن رها نشده‌اند، اما چین توانسته جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی را افزایش دهد. بر این اساس، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در چین با رشد چهار درصدی به ۱۶۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ رسید و این کشور به عنوان نخستین مقصد سرمایه‌گذاری خارجی در سال گذشته شناخته شد.

با توجه به تحولات سیاسی و خوشبینی نسبت به کاهش یا رفع تحریم‌ها در ماه‌های آینده، ضرورت انجام این‌گونه مطالعات بیش از پیش نمایان می‌شود و حتی اگر در یک سناریوی بدبینانه، وضعیت تحریم‌ها را بدون تغییر پیش‌بینی کنیم، انتظار می‌رود با بهبود نسبت سرمایه‌گذاری محقق شده در طرح‌های سرمایه‌گذاری خارجی مصوب، بتوانیم عقب‌ماندگی در تأمین منابع مالی پروژه‌ها و نیز انتقال دانش فنی را جبران کنیم.

در این میان می‌توان از ظرفیت مناطق آزاد برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی به نفع اقتصاد کشور، بهره‌برداری کرد. موضوعی که در اواخر دی ماه و همزمان با افتتاح ۶۲ طرح در مناطق آزاد تجاری کشور، مورد تأکید رئیس جمهوری نیز قرار گرفت.

حسن روحانی پس از افتتاح ۶۱ پروژه مناطق آزاد، با اشاره به افزایش ۶۵ درصدی سرمایه‌گذاری خارجی نسبت به سال ۱۳۹۸ گفت: این اقدام انجام گرفته و جاذبه این مناطق بیشتر شده و در شرایط تحریم کمک خوبی برای ما بود. ضمن آنکه ما در مناطق آزاد تنها نیستیم و همه کشور‌های اطراف ما نیز منطقه آزاد دارند و ما در حال رقابت با کشور‌های منطقه و همسایه‌ایم و روز به روز باید امتیازات معقول را در مقایسه با مناطق آزاد کشور‌های اطراف بیشتر کنیم.