ضایعات پلاستیک چیست؟ روشهای بازیافت ضایعات پلاستیک
تاریخ بروز رسانی:
1403/12/17
مدت زمان مطالعه :
6
دقیقه
در عصر حاضر، پلاستیک به یکی از جدایی ناپذیرترین بخش‌های زندگی روزمره ما تبدیل شده است، از بطری های نوشیدنی گرفته تا بسته بندی های موادغذایی، پلاستیک تقریباً در همه جا حضور دارد اما این راحتی و سهولت استفاده از پلاستیک هزینه سنگینی بر محیط زیست تحمیل کرده است.
یکی از بزرگترین چالش‌های زیست محیطی امروزه انباشت روزافزون ضایعات پلاستیک به ویژه ظروف یکبار مصرف پلاستیکی است. این مواد که به کندی تجزیه می شوند نه تنها منجر به آلودگی خاک و آب می شوند بلکه تهدیدی جدی برای حیات وحش به شمار می آیند.
در این مقاله به بررسی ضایعات پلاستیک، روشهای بازیافت این ضایعات و نقش بازیافت پلاستیک در کمک به محیط زیست خواهیم پرداخت همچنین شما با خواندن این مقاله از درآمد بازیافت ضایعات پلاستیک و تولید محصولات جدید و فرایند آن آگاه خواهید شد.
ضایعات پلاستیک چیست؟
ضایعات پلاستیک به هرگونه محصول پلاستیک که پس از استفاده دور ریخته شده و دیگر کاربرد اولیه خود را ندارد گفته می شود. این مواد پلاستیکی دور ریخته شده می توانند شامل بطری های نوشابه، کیسه های پلاستیکی، ظروف یکبار مصرف، بسته بندی های پلاستیکی و بسیاری از محصولات دیگر باشند.
ویدیو از بازیافت ضایعات پلاستیک
ضایعات پلاستیک شامل چه موادی میشود؟
ضایعات پلاستیک شامل مواد پلاستیکی زیادی میشود اما موارد زیر رایجترین مواد هستند:
- بطری های پلاستیکی: از جمله رایج ترین ضایعات پلاستیکی هستند که معمولاً از جنس PET (پلی اتیلن ترفتالات) ساخته می شوند. این بطری ها برای نوشابه ها، آب معدنی و سایر مایعات استفاده می شوند
- کیسه های پلاستیکی: از جنس LDPE (پلی اتیلن با چگالی کم) ساخته میشوند و برای حمل مواد غذایی و سایر محصولات استفاده می شوند
- ظروف یکبار مصرف: شامل ظروف غذا، لیوان ها و قاشق و چنگال های پلاستیکی است. اغلب از جنس PS (پلی استایرن) یا PP (پلی پروپیلن) ساخته می شوند
- بسته بندی های پلاستیکی: شامل بسته بندی های مواد غذایی، محصولات بهداشتی و لوازم الکترونیکی است. انواع مختلفی از پلاستیک در این بستهبندی ها استفاده می شود
- فوم های پلاستیکی: مانند فوم های بسته بندی و عایق های حرارتی
- اشیاء پلاستیکی روزمره: مانند اسباب بازی ها، شانه ها، فندک ها و بسیاری موارد دیگر
محصولات قابل تولید از ضایعات پلاستیک کهنه و یکبار مصرف
بازیافت ضایعات پلاستیک بسیار مهم است و علاوه بر کمک به حفظ محیط زیست، کاربرد های زیادی داشته و هزینه های تولید را کاهش می دهد. برخی از مهم ترین محصولات تولید شده از پلاستیک قابل بازیافت که معمولا با انواع دستگاه تزریق پلاستیک تولید می شوند عبارتند از:
تولید بطری پلاستیکی: یکی از رایج ترین محصولات تولید شده از پلاستیک بازیافتی است. بطری های پلاستیکی بازیافتی اغلب برای تولید الیاف مصنوعی، نوارهای بسته بندی و حتی برخی از قطعات خودرو استفاده میشوند.
کیسه های پلاستیکی: کیسه های پلاستیکی بازیافتی نیز به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کیسه ها می‌توانند برای تولید کیسه های زباله، کیسه های خرید و سایر محصولات مشابه استفاده شوند.
ظروف یکبار مصرف: برخی از ظروف یکبار مصرف مانند جعبه های غذا و ظروف ماست از پلاستیک بازیافتی تولید می شوند.
الیاف مصنوعی: الیاف مصنوعی تولید شده از پلاستیک بازیافتی در تولید لباس، فرش و سایر محصولات نساجی استفاده می شوند.
مواد عایق: پلاستیک بازیافتی می تواند برای تولید مواد عایق در ساختمان‌ها و صنایع مختلف استفاده شود.
لوازم خانگی: برخی از قطعات لوازم خانگی مانند یخچال، ماشین لباسشویی و تلویزیون از پلاستیک بازیافتی تولید می شوند.
اسباب بازی‌ها: برخی از اسباب بازی ها نیز از پلاستیک بازیافتی تولید میشوند.
قطعات خودرو: بسیاری از قطعات خودرو مانند سپر، داشبورد و قطعات داخلی از پلاستیک بازیافتی تولید می شوند.
بیشتر بخوانید: راه اندازی خط تولید بطری پلاستیکی
روش های بازیافت ضایعات پلاستیک
گفته شد که بازیافت پلاستیک یک راه مقرون به صرفه برای تولید محصولات پلاستیکی جدید است و بازیافت ضایعات پلاستیک در کارخانه به چندین روش انجام میشوند. روش های اصلی بازیافت پلاستیک عبارتند از:
1. بازیافت مکانیکی ضایعات پلاستیک
رایج ترین روش بازیافت پلاستیک است که در این روش، پلاستیک ها جمع آوری تمیز و خرد شده و سپس ذوب میشوند تا به دانه های کوچکی تبدیل شوند. این دانه‌ها می‌توانند برای تولید محصولات جدید مانند بطری‌های پلاستیکی، الیاف مصنوعی و قطعات خودرو استفاده شوند.
2. بازیافت شیمیایی ضایعات پلاستیک
در این روش پلاستیک ها به اجزای شیمیایی اولیه خود تجزیه می شوند. این اجزای شیمیایی می‌توانند برای تولید پلاستیک های جدید با خواص متفاوت یا حتی محصولات غیر پلاستیکی استفاده شوند. بازیافت شیمیایی برای پلاستیک هایی که به روش مکانیکی قابل بازیافت نیستند مناسب است.
بیشتر بخوانید: درباره دستگاه سی ان سی و نقش آن در صنعت بخوانید.
3. بازیافت ضایعات پلاستیک به روش انرژی
در این روش پلاستیک ها سوزانده میشوند تا انرژی تولید کنند، انرژی تولید شده می‌تواند برای تولید برق یا حرارت استفاده شود. با این حال سوزاندن پلاستیک می‌تواند آلاینده‌های مضری را وارد هوا کند.
4. بازیافت پلاستیک به روش بیولوژیکی
در این روش بازیافت پلاستیک از میکروارگانیسم ها برای تجزیه پلاستیک به مواد ساده‌تر استفاده میشود. این روش هنوز در مرحله تحقیق و توسعه است و به صورت گسترده تجاری نشده است.
درآمد حاصل از بازیافت ضایعات پلاستیکی کهنه و ضایعات خانگی
بازیافت ضایعات پلاستیک به ویژه پلاستیک های یکبار مصرف و ضایعات خانگی، به عنوان یک منبع درآمد و همچنین یک اقدام زیست محیطی مهم مطرح شده است. با توجه به افزایش تولید و مصرف پلاستیک در سال های اخیر و تأثیرات مخرب آن بر محیط زیست، بازیافت این مواد به یک ضرورت تبدیل شده است. از طریق جمع آوری، جدا سازی و پردازش ضایعات پلاستیک می‌توان مواد اولیه جدیدی تولید کرد که در ساخت محصولات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.
پیشنهادی: دستگاه تزریق پلاستیک برای تولید ظروف یکبار مصرف
این فرآیند نه تنها به کاهش حجم زباله ها و آلودگی محیط زیست کمک میکند بلکه می‌تواند منجر به ایجاد کسب و کارهای کوچک و بزرگ و ایجاد اشتغال شود همچنین با بازیافت پلاستیک، می‌توان از مصرف منابع طبیعی جدید و انرژی کمتری استفاده کرد و در نتیجه هزینه‌های تولید را کاهش داد. به طور خلاصه بازیافت ضایعات پلاستیک یک راهکار سودآور و پایدار برای مدیریت پسماند ها و حفاظت از محیط زیست است.
قیمت انواع دستگاه بازیافت ضایعات پلاستیک
دستگاه های بازیافت ضایعات پلاستیک دارای انواع مختلف مانند دستگاه بازیافت بطری نوشابه یا دستگاه های بازیافت خانگی در قیمت های متفاوت و مدل ها، برندهای مختلف وجود دارند که هر کدام کارایی و کارکرد خودشان دارند در این مقاله به بعضی از مهمترین ها اشاره میکنیم، توجه داشته باشید که این قیمت ها میانگین بازار هستند و برای قیمت دقیق این دستگاه ها میتوانید با مشاوران ما در یونیکسل در ارتباط باشید. در جدول زیر انواع دستگاه های بازیافت پلاستیک با قیمت و کاربردهایشان نوشته شده است.
| نام دستگاه | قیمت | کاربرد |
| دستگاه خرد کن (Shredder) |
400 میلیون تا 4 میلیارد | خرد کردن پلاستیک های بزرگ به قطعات کوچک |
| دستگاه غلطکی (Granulator) | 800 میلیون تا 6 میلیارد | آماده‌سازی مواد پلاستیکی کوچک (گرانول) |
| دستگاه شستشو (Washing Plant) | 2 میلیارد تا 12 میلیارد | از بین بردن آلودگی‌ها و کثیفی‌های پلاستیک |
| دستگاه خشک کن (Dryer) | 400 میلیون تا 2 میلیارد | خشک کردن پلاستیک و حذف رطوبت |
| دستگاه اکسترودر (Extruder | 2 میلیارد تا 12 میلیارد | ذوب و شکل‌دهی دوباره پلاستیک بازیافتی |
| دستگاه قالب گیری (Molding Machine) | 1.2 میلیارد تا 8 میلیارد | تولید محصولات جدید از پلاستیک بازیافتی |
| دستگاه جداساز (Separator) | 400 میلیون تا 4 میلیارد | جداسازی مواد پلاستیکی بر اساس نوع و رنگ |
ضایعات پلاستیک خود را در کجا بفروشیم؟
فروش ضایعات پلاستیک راهی عالی برای کمک به محیط زیست و کسب درآمد است. اما ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که ضایعات پلاستیک خود را کجا بفروشیم؟ در ادامه به چندین گزینه اشاره می کنیم:
مراکز بازیافت محلی
معمولاً در اکثر شهرها مراکز بازیافت وجود دارد که ضایعات پلاستیکی را با قیمت مناسب خریداری می کنند، این مراکز اغلب به صورت رایگان ضایعات را از شما تحویل می گیرند که می توانید با جستجوی آنلاین یا مراجعه به شهرداری محل سکونت خود، آدرس و تلفن مراکز بازیافت را پیدا کنید.
کارخانه های بازیافت
کارخانه‌های بازیافت به دلیل حجم بالای خرید ممکن است قیمت های بهتری به شما پیشنهاد دهند؛ با جستجوی آنلاین یا تماس با انجمن‌های صنایع بازیافت می توانید اطلاعات تماس کارخانه‌های بازیافت را پیدا کنید.
شرکت های جمع آوری ضایعات
بعضی شرکت‌ها به صورت تخصصی در زمینه جمع آوری و خرید ضایعات فعالیت می کنند، آنها معمولاً خدمات جمع آوری از محل را نیز ارائه می دهند که با جستجوی آنلاین یا پرس و جو از همسایگان و آشنایان میتوانید این شرکت ها را پیدا کنید.
بیشتر بخوانید: دستگاه گیوتین چیست؟
فروش آنلاین
با استفاده از پلتفرم‌های آنلاین خرید و فروش می توانید ضایعات پلاستیک خود را به سراسر کشور عرضه کنید؛ بعضی از پلتفرم های خرید و فروش آنلاین بخش هایی را برای فروش ضایعات در نظر گرفته اند.
فرایند بازیافت ضایعات پلاستیک در کارخانه
بازیافت پلاستیک فرایندی است که طی آن ضایعات پلاستیکی جمع آوری، تمیز، ذوب و به محصولات جدید تبدیل می شوند. این فرآیند به کاهش آلودگی محیط زیست و صرفه جویی در انرژی و منابع طبیعی کمک شایانی می کند.
مراحل کلی بازیافت پلاستیک به شرح زیر است:
1. جمعآوری و تفکیک: پلاستیک های مختلف بر اساس نوع و رنگ از هم جدا می شوند. این مرحله بسیار مهم است زیرا هر نوع پلاستیک نیاز به فرآیند بازیافت متفاوتی دارد. پلاستیک های آلوده به مواد دیگر مانند کاغذ، چسب و مواد غذایی از فرایند بازیافت خارج می شوند.
2. تمیز کردن: پلاستیک های جمعآوری شده شسته و خشک می شوند تا آلودگی‌ها و چسبندگی از بین برود. این مرحله برای اطمینان از کیفیت بالای محصول نهایی بسیار مهم است.
3. خرد کردن: پلاستیک های تمیز شده به قطعات کوچکتر خرد می شوند. اندازه قطعات خرد شده بسته به نوع پلاستیک و محصول نهایی متفاوت است.
4. ذوب کردن: قطعات خرد شده در دمای بالا ذوب می شوند تا به حالت مایع تبدیل شوند. دمای ذوب هر نوع پلاستیک متفاوت است و باید به دقت کنترل شود.
5. فیلتراسیون: مواد ناخالص و ذرات خارجی از پلاستیک مذاب جدا می شوند.
6. گرانول‌سازی: پلاستیک مذاب به صورت رشته‌های نازک درآمده و سپس به دانه‌های کوچکی به نام گرانول تبدیل می شود. گرانول‌ها مواد اولیه برای تولید محصولات پلاستیکی جدید هستند.
7. تولید محصول جدید: گرانول‌های پلاستیکی به قالب های مورد نظر تزریق شده و محصولات جدید تولید می شوند.
بیشتر بخوانید: دایکاست چیست؟
طرح بازیافت ضایعات پلاستیک در محیط زیست چه نقشی دارد؟
همانطور که در سایت nrdc.org هم آمده است:
Plastic that is made for the trash heap is choking the environment، contaminating our food supply، and driving climate change. We can do something about it
امروزه که پلاستیک ها عضوی جدا نشدنی از زندگی مردم هستند بازیافت ضایعات پلاستیک یکبار مصرف، به محیط زیست کمک بسیاری میکند. ظروف پلاستیکی قابل بازیافت نقش ویژهای در مراقبت از محیط زیست ایفا میکند.
- با بازیافت ظروف پلاستیکی از ورود حجم عظیمی از پلاستیک به طبیعت جلوگیری می شود، این کار به کاهش آلودگی خاک، آب و هوا کمک شایانی می کند.
- بسیاری از حیوانات دریایی و زمینی به دلیل بلعیدن یا گیر افتادن در ظروف پلاستیکی جان خود را از دست می دهند، بازیافت این خطر را کاهش می دهد.
- تولید پلاستیک جدید نیازمند مصرف انرژی و منابع طبیعی فراوانی اس، با بازیافت پلاستیک می توان در مصرف این منابع صرفه جویی کرد.
- تولید پلاستیک جدید باعث انتشار گازهای گلخانه ای می شود، بازیافت پلاستیک این انتشار را کاهش می دهد.
- صنعت بازیافت پلاستیک فرصت‌های شغلی زیادی را ایجاد می کند.
انواع مواد پلاستیک قابل بازیافت چیست؟
ضایعات پلاستیک یکی از بزرگترین چالش‌های محیط زیستی امروز است. خوشبختانه بسیاری از انواع مواد اولیه پلاستیک قابل بازیافت هستند و می توان آنها را به محصولات جدید تبدیل کرد. انواع اصلی مواد اولیه پلاستیکهای قابل بازیافت در جدول زیر نوشته شده است
کاربر عزیز برای نمایش کامل محتوای جدول در حالت موبایل، باید صفحه را به چپ یا راست حرکت دهید.
|
PET (پلی اتیلن ترفتالات) |
رایج ترین نوع پلاستیک بازیافتی است، برای تولید بطری های نوشابه، ظروف مواد غذایی و الیاف مصنوعی استفاده میشود. پس از بازیافت می‌توان از آن برای تولید الیاف پلی استر، نوارهای بسته بندی و حتی برخی قطعات خودرو استفاده کرد. |
|
HDPE (پلی اتیلن با چگالی بالا) |
برای تولید بطری های شوینده، ظروف شیر، اسباب‌بازی‌ها و لوله‌های پلاستیکی استفاده میشود. پس از بازیافت می توان از آن برای تولید لوله‌های پلاستیکی، نیمکت‌های پارک و ظروف پلاستیکی جدید استفاده کرد. |
|
LDPE (پلی اتیلن با چگالی کم) |
معمولاً برای تولید کیسه‌های پلاستیکی، فیلم های بسته بندی و پوشش های پلاستیکی استفاده میشود. پس از بازیافت می‌توان از آن برای تولید کیسه های زباله، نایلون و پوشش های کف استفاده کرد. |
|
PP (پلی پروپیلن) |
برای تولید ظروف ماست، بطری های شامپو، درب بطری ها و برخی قطعات خودرو استفاده میشود. پس از بازیافت می توان از آن برای تولید الیاف مصنوعی، ظروف پلاستیکی و قطعات خودرو استفاده کرد. |
|
PS (پلی استایرن) |
برای تولید ظروف یکبار مصرف، بسته بندی مواد غذایی و عایق های حرارتی استفاده می شود. برخی انواع پلی استایرن قابل بازیافت هستند، اما به دلیل آلودگی زیاد به سایر مواد بازیافت آن دشوارتر است. |
سخن پایانی
ضایعات پلاستیک یکی از بزرگترین چالش های زیست محیطی عصر حاضر است، این مواد به دلیل دوام بالا و تجزیه ناپذیری در طبیعت، به مدت طولانی در محیط باقی می مانند و باعث آلودگی خاک، آب و هوا می شوند. ورود پلاستیک به چرخه غذایی حیوانات وحشی و تأثیر آن بر سلامت انسان از دیگر مشکلات ناشی از این نوع زباله است.
تولید انبوه محصولات پلاستیکی یکبار مصرف و عدم مدیریت صحیح پسماندهای پلاستیکی باعث شده است که حجم زیادی از این مواد به محیط زیست وارد شود، بازیافت پلاستیک یکی از راهکارهای مهم برای مقابله با این معضل است اما به تنهایی کافی نیست. کاهش مصرف پلاستیک، استفاده از جایگزین های سازگار با محیط زیست و توسعه فناوری‌های جدید برای تجزیه پلاستیک، از دیگر راهکارهایی هستند که باید به آنها توجه شود. در کل ضایعات پلاستیک یک تهدید جدی برای محیط زیست و سلامت انسان است و مقابله با آن نیازمند همکاری همه جانبه دولت ها، صنایع و مردم است.
نویسنده مقالات تخصصی یونیکسل | کارشناس محتوا
نویسنده و محقق در حوزه ماشین‌آلات صنعتی هستم. با بیش از 15 سال تجربه، در تلاش هستم تا دانش و تجربیات خود را با شما به اشتراک بگذارم. نوشته‌های من شامل مقالات علمی، تحلیل‌های فنی و راهنمای کاربردی است.
سایر مقالات
بازیافت پلاستیک به کاهش حجم زبالهها، حفظ منابع طبیعی، کاهش آلودگی محیط زیست و تولید محصولات جدید کمک می کند.
اغلب انواع پلاستیکهای کهنه و یکبار مصرف پلاستیکی مانند بطری های نوشابه، ظروف ماست و برخی بستهبندی ها، با علامت بازیافت مشخص شده و قابل بازیافت هستند.
مراحل بازیافت شامل جمعآوری، تفکیک، شستشو، خردایش، ذوب و قالب گیری مجدد برای تولید محصولات جدید است.
نبود فرهنگ سازی کافی، عدم تفکیک زباله در مبدا، آلودگی پلاستیک ها، نبود زیرساخت های مناسب و هزینه های بالای بازیافت از جمله موانع اصلی هستند.